Μαθήματα
Τέχνη του Αρχείου (2003 – 05) 4ο – 5ο έτος
Επιλέγω, συλλέγω, αποθηκεύω και αρχειοθετώ αποτελούν πρωταρχικές δραστηριότητες, όχι μόνο στην επιστήμη και στους κοινωνικούς θεσμούς, αλλά και στην καθημερινή ζωή και στην τέχνη. Το αρχείο είναι ένας λειτουργικός τρόπος οργάνωσης της μνήμης, που διασώζει αντικείμενα και ιδέες στο χρόνο και επιτρέπει τη μελλοντική τους ανάκληση, για μελέτη ή για ευχαρίστηση. Σε τι όμως διαφέρει η καλλιτεχνική χρήση του αρχείου από μια συνηθισμένη προσωπική συλλογή ή από ένα αρχείο μουσείου ή βιβλιοθήκης; Πώς μια «θεσμική» δραστηριότητα, όπως αυτή του αρχείου, μπορεί να μετατραπεί σε καλλιτεχνική μέθοδο κριτικής διερεύνησης της πραγματικότητας, και πώς μπορούμε να δούμε σ’ αυτήν, την εμπλοκή της αρχιτεκτονικής, ως δομής και χωρικής μεταφοράς; Στο μάθημα θα συζητήσουμε σύγχρονες καλλιτεχνικές προτάσεις, αλλά κυρίως θα παράγουμε έργο που θα χρησιμοποιεί τις πρακτικές της συλλογής και του αρχείου, με πεδίο αναφοράς την καθημερινή ζωή και την πόλη. Διαμέσου του έργου Θα δοθούν προσωπικές και πρωτότυπες ερμηνείες σε θέματα όπως: ποιά είναι η πρώτη ύλη του αρχείου; είναι αντικείμενα, κείμενα, φωτογραφίες, ψηφιακά δεδομένα ή όλα αυτά μαζί; ποιός και πώς επιλέγει τα στοιχεία του; πόσος χρόνος χρειάζεται για να καταρτιστεί; είναι σταθερό στο χρόνο, αλλάζει και με ποιό τρόπο; πώς γίνεται γνωστό, πόσο εύκολα είναι προσβάσιμο και πώς μπορεί κάποιος να το χρησιμοποιήσει; πώς ταξινομούνται και πώς εκτίθενται τα στοιχεία του;
Μνημοτεχνικές της πόλης (2002 – 03) 4ο – 5ο έτος
Οι κλασικές πραγματείες της τέχνης της μνήμης μας λένε ότι απομνημονεύουμε οποιοδήποτε αφηγηματικό περιεχόμενο ευκολότερα όταν συσχετίσουμε τα μέρη του με αλληλουχίες χώρων ενός πραγματικού ή φανταστικού οικοδομήματος. Θα θεωρήσουμε το αστικό περιβάλλον της Πάτρας ως πεδίο εγγραφής προσωπικών μνημονικών περιεχομένων. Αντικείμενο του μαθήματος είναι η διερεύνηση των μνημονικών δυνατοτήτων των χώρων και εικόνων της σημερινής πόλης καθώς και η δημιουργία εικαστικών έργων που συσχετίζουν προσωπικές αφηγήσεις, κείμενα και εννοιολογίες με τους χώρους αυτούς. Θα συζητηθούν θέματα που αναφέρονται στη σχέση της πόλης με τη μνήμη και τη φαντασία, την καθημερινή ζωή και την τέχνη, όπως η ιστορία των αρχιτεκτονικών μηχανισμών τεχνητής απομνημόνευσης (θεάτρα μνήμης), οι έννοιες της ετεροτοπίας (Μ. Foucault) και του «μη-τόπου» (M. Augier), οι θεωρίες της περιπλάνησης (W. Benjamin, Καταστασιακή Διεθνής), κ.α. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στις αισθητικές δυνατότητες και τεχνικές ανάπτυξης της αφήγησης με χρήση φωτογραφικών και κινηματογραφικών/βίντεο μέσων.Το μάθημα είναι θεωρητικό και εργαστηριακό. Περιλαμβάνει τακτικές επισκέψεις σε γειτονιές της Πάτρας, εβδομαδιαίες παρουσιάσεις των σπουδαστών πάνω σε επιλεγμένα θέματα της θεωρίας καθώς και παρουσιάσεις των έργων σε εξέλιξη για ομαδική κριτική.
Ακραίοι Χώροι (2004 – 05) 4ο – 5ο έτος
Στα «ενδιάμεσα» τοπία ενός διαρκώς μετασχηματιζόμενου αστικού περιβάλλοντος, σε κενά οικόπεδα, υπολειμματικές περιοχές γύρω από συγκοινωνιακούς κόμβους, σε ιστορικούς τόπους και ερείπια, σε τάφρους και χειμάρρους, αναπτύσσονται ακραίες και έκτακτες συνθήκες αστικής ζωής. Παρόμοιες «περιθωριακές» συνθήκες δημιουργούνται και κατά τη διάρκεια εφήμερων οικειοποιήσεων κανονικών, λειτουργικών χώρων της πόλης. Αντικείμενο του μαθήματος είναι ο σχεδιασμός παρεμβάσεων σε λεπτές φέτες χώρου και χρόνου της πόλης, όπου εκδηλώνονται κοινωνικές εκδοχές του ακραίου. Μέρος του ζητούμενου είναι ο καθορισμός τεκμηριωμένων σεναρίων κοινωνικών αναγκών και χρήσεων στα οποία καλείται να απαντήσει η συγκεκριμένη παρέμβαση. Οι παρεμβάσεις μπορούν να πάρουν τη μορφή δράσεων, κατασκευών, ή διαδικασιών, με στόχο την όσο το δυνατόν πιο άμεση τροποποίηση του καθημερινού δομημένου ή/και αντιληπτικού περιβάλλοντος και με χρήση μέσων ευέλικτων, εφήμερων, συμμετοχικών, που αντλούν από ένα εύρος διεπιστημονικών και καλλιτεχνικών γνωστικών περιοχών.
Πρακτικές τέχνης στο δημόσιο χώρο (2001 – 03, 2004 – 05) 3ο έτος
Αντικείμενο του μαθήματος είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση στοιχειωδών παρεμβάσεων στο δημόσιο χώρο της πόλης. Το μάθημα αποτελεί συνέχεια του μαθήματος «Αστικές Αφηγήσεις» του 5ου εξαμήνου. Έμφαση θα δοθεί στην κατάδειξη της ολοκληρωμένης πορείας της εικαστικής σκέψης, από την επιλογή του τόπου και τη σαφή διατύπωση των υποθέσεων μέχρι την εφαρμογή και την κριτική αποτίμηση. Θα συζητηθούν έννοιες και πρακτικές που αναφέρονται στην τέχνη του δημόσιου χώρου, όπως η επιτέλεση, το προσιδιάζον-στις-περιστάσεις έργο (context-specific), οι μνημονικές δομές του χώρου, η τέχνη ως κοινωνική πρακτική, η αισθητική της συσχέτισης. Θα συζητηθούν επίσης καλλιτεχνικές ομάδες και καλλιτέχνες που ανέπτυξαν διαφορετικές μεθοδολογίες κριτικών παρεμβάσεων. Το μάθημα διεξάγεται με συζητήσεις, παρουσίαση και κριτική των υπό εξέλιξη έργων, καθώς και με συναντήσεις στην πόλη.
Έξω από τον εαυτό:
Η τέχνη ως επικοινωνία, συμμετοχή και διάδραση (2003 – 04) 4ο – 5ο έτος
Μπορεί το έργο να μην είναι μόνο αποτέλεσμα προσωπικής έκφρασης; Μπορεί να προκύπτει από το διάλογο και από τη συνεργασία με τον άλλον; Μπορεί να προβλέπει τρόπους συμμετοχής του θεατή και να δημιουργεί δεσμούς μαζί του στον καθημερινό χρόνο; να μην είναι σταθερό στο χρόνο, αλλά ανοιχτό σε αλλαγές και μετασχηματισμούς; να μην είναι ακατανόητο και ερμητικό, αλλά να έχει νόημα για την κοινότητα στην οποία απευθύνεται; Μπορεί να δημιουργεί έναν κοινωνικό χώρο συνάντησης του άλλου; Στο μάθημα αυτό, θα δουλέψουμε σε ομάδες των δύο, λίγων ή πολλών ατόμων, μέσα και έξω από το Πανεπιστήμιο. Το έργο δεν θα καθοριστεί εκ των προτέρων, αλλά θα προκύψει από τον χειρισμό των μέσων επικοινωνίας: το διάλογο, τη συζήτηση, τη σωματική επαφή, την άμεση ή απόμακρη σχέση, τον προφορικό ή γραπτό λόγο, τα αντικείμενα, τις χειρονομίες, το διαδίκτυο. Δεν ενδιαφέρει το έργο ως τελικό προϊόν, αλλά ως ζωντανή διαδικασία συσχέτισης με τους ανθρώπους, γνωστούς ή άγνωστους, ίδιους ή διαφορετικούς, στον χώρο όπου συχνάζουν, δημόσιο ή ιδιωτικό, πραγματικό ή εικονικό, κρυφό ή φανερό, σ’ εκείνον της εργασίας ή της ψυχαγωγίας. Η διεξαγωγή του μαθήματος γίνεται με συζητήσεις, συναντήσεις στην πόλη, προβολές σύγχρονων εικαστικών έργων και παρουσιάσεις των σε εξέλιξη έργων των φοιτητών/τριών.
| Courses
Art of the Archive (2003-05) 4th – 5th Year
Choosing, collecting, storing and archiving constitute fundamental activities, not only in science and social institutions, but also in everyday life and in art. As a functional way of organizing memory, the archive preserves objects and ideas in time, and allows their future recalling for study or pleasure. How does an artistic use of the archive differ from an ordinary personal collection or from a museum or library archive? How can such an institutional activity become an artistic method for the critical investigation of reality, and how can we see in this method the involvement of architecture, as structure and as spatial metaphor? In this course, we will discuss contemporary artistic projects, but mostly we will produce work that will use the practices of archiving and collecting in the context of the city and everyday life. Through the work, personal and original answers will be given to questions, such as: What is the raw material of the archive? Is it objects, texts, images, digital data, or is it all of these things together? Who selects its contents and how? How much time do we need to constitute the archive? Is it constant, does it change and, if so, in what ways? How can it become known? Is it easily accessible and how can it be used? How can we classify and exhibit its contents?
Mnemotechnics of the City (2002–03) 4th–5th year
Classical treatises on the art of memory tell us that we memorize a narrative content more easily if we associate its parts to a series of spaces in a real or imaginary building. We will consider the urban environment of Patras as a field on which to register personal mnemonic contents. The object of the class is to explore the mnemonic possibilities of the spaces and images of today’s city, as well as to create art works that associate personal narratives, texts and concepts to these spaces. We will discuss issues concerning the relation between the city and memory and imagination, and the city and everyday life and art, such as the history of the architectural mechanisms for artificial memory (memory theaters), the concepts of heterotopia (Μ. Foucault) and “non-place” (M. Augier), the theories of drifting (W. Benjamin, Situationist International), et al. Particular emphasis will be given to the aesthetic possibilities and techniques of narration through the use of photographic and film/video media. Mnemotechnics of the City is a theory/lab course. It includes regular visits to Patras neighborhoods, weekly presentations by students on selected theory topics, as well as presentations of work in progress for group criticism.
Extreme Spaces (2004–05) 4th–5th year
In the “intermediate” landscapes of an ever-changing urban environment, in empty lots, in vestigial areas around transportation hubs, in historic sites and ruins, in ditches and dry river beds, extreme and extraordinary conditions of urban life develop. Similar “fringe” conditions are created during ephemeral appropriations of regular, functional spaces in the city. The object of the class is to plan interventions in thin slices of the city’s space and time which manifest socially extreme cases. One of the requirements is to identify documented scenarios of social needs to which each intervention has to respond. The interventions can take on the form of actions, structures or processes, aiming at the most direct modification possible of the everyday built or perceived environment and using versatile, ephemeral participatory mediums which draw from a wide range of interdisciplinary and artistic fields.
Art practices in public space (2001–03, 2004–05) 3rd year
The object of the course is to plan and perform elemental interventions in the city’s public space. The class is a continuation of the “Urban Narratives” class of the 5th semester. Emphasis will be given to how comprehensive the project is in terms of visual thinking, from the selection of the place and the clear stating of the student’s hypotheses to the intervention’s actual implementation and critical evaluation. We will discuss concepts and practices that refer to public art, such as, performance, context-specific works, the mnemonic structures of space, art as social practice, relational aesthetics. We will also discuss art collectives and individual artists that developed various methodologies of critical interventions. The class consists of the discussion, presentation and critique of the works in progress, as well as meetings in the city.
Outside the self:
Art as communication, participation and interaction (2003–04) 4th–5th year
Can the art work be not merely the result of personal expression? Can it ensue from conversing and collaborating with another? Can it foresee ways for the viewer to participate and to create ties with him/her in everyday time? Can it not be constant in time but open to changes and transformations? Can it not be incomprehensible and hermetic, but have meaning for the communities to which it addresses itself? Can it create a social space for an encounter with another? In this class, we will work in groups of two, a few or many people, in and out of the University. The work will not be determined beforehand, but will emerge from the use of communication media: dialogue, discussion, physical contact, direct or remote relationships, the spoken or the written word, objects, gestures, and the Internet. We are not interested in the work as a final product, but as a live process of associating with people, known or unknown, similar or different, in the places they frequent, public or private, real or virtual, hidden or exposed, in places of work or recreation. The class consists of discussions, meetings in the city, projections of contemporary art works, and presentations of works-in-progress by the students.
|
