Μνημονικές διαδρομές και κατοικήσιμα αρχεία κατά μήκος της περιμετρικής οδού / Μemory Walks and Habitable Archives along the Patras Ring Road

Μνημονικές διαδρομές και κατοικήσιμα αρχεία κατά μήκος της περιμετρικής οδού ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ ΤΣΑΧΡΕΛΙΑ [ΠΡΟΤΑΣΗ]

Μemory Walks and Habitable Archives along the Patras Ring Road DIMITRA AND IRINI TSACHRELIA [PROPOSAL]

Οι νέες περιμετρικές οδοί γύρω από τις πόλεις μπορούν να θεωρηθούν ακραίοι χώροι: ενδιάμεσοι, απρόσωποι και αφιλόξενοι. Οι πεζοί απαγορεύεται να τις διασχίσουν, μόνο τα αυτοκίνητα περνούν με μεγάλη ταχύτητα, χωρίς οι οδηγοί να προλαβαίνουν να αντιληφθούν την μικροκλίμακα του τοπίου. Στην περιμετρική οδό της Πάτρας αναγνωρίσαμε στοιχεία που μπορούν να μετατρέψουν αυτόν τον μη-τόπο σ’ έναν αισθητικό τόπο γνώσης: η κατασκευή της ανέσυρε τμήματα της τοπογραφίας αρχαίων οικισμών, ερειπωμένα κτήρια, καθημερινά αντικείμενα και άλλα ίχνη παρελθούσας ζωής, τα οποία παραμένουν περιφραγμένα και απροσπέλαστα. Πρόθεσή μας είναι να προκαλέσουμε μια διαφορετική εμπειρία περιπάτου και διαμονής κατά μήκος της περιμετρικής οδού, εμπλέκοντας οδηγούς και πεζούς σε μια διαδικασία ανάγνωσης των διαφορετικών χρόνων του τοπίου, σχεδιάζοντας κελύφη, ράφια, διαδρομές, σήματα, προβολές, κ.α. Η εμπειρία αυτή δεν είναι αρχαιογνωστική, αλλά επιχειρεί να συσχετίσει προσωπικές και συλλογικές μνήμες, την ιστορία με την κατοίκηση. Σχεδιάσαμε «κατοικήσιμα αρχεία», χώρους για προσωρινή διαμονή, αλλά και για φανταστικές περιηγήσεις ανάμεσα σε αντικείμενα του ζωντανού παρόντος και εκθέματα του παρελθόντος. Πρόκειται για κυλινδρικά προκατασκευασμένα καταφύγια, όπου φυλάσσονται και εκτίθενται σε εντοιχισμένα ράφια και γυάλινες καταπακτές αρχαιολογικά ευρήματα, προσωπικά αντικείμενα και έγγραφα. Περιηγητές της πόλης, βιβλιολάτρες, αρχαιόφιλοι, εραστές ή και κατατρεγμένοι μπορούν να καταφύγουν στην ουδέτερη αυτή ζώνη στα όρια της πόλης για να μελετήσουν, να διανυκτερεύσουν, να ονειρευτούν ή να απολαύσουν ταινίες αρχαιολογικής φαντασίας στην περιστρεφόμενη πόρτα - οθόνη. Αποκτούν προσωπική σχέση με τα ευρήματα άλλων εποχών και άλλων ανθρώπων, βιώνοντας παράλληλα ένα είδος «ετεροχρονίας» ή απόσπασης από τον παρόντα χρόνο. Πλάι στο δρόμο, επάνω στα πρανή και ανάμεσα σε ερείπια, χαράζουμε μονοπάτια, παράλληλα με την εθνική οδό. Επεμβαίνουμε στα υπάρχοντα τούνελ με πεζογέφυρες και θυρίδες όπου φυλάσσονται ενθυμήματα ή αντικείμενα σύγχρονης λατρείας. Κατά μήκος του δρόμου τοποθετούμε σήματα που προειδοποιούν για την ύπαρξη ευρημάτων των επιτόπιων ανασκαφών.

The new ring roads built around cities can be viewed as extreme spaces: mediatory, faceless and inhospitable. Pedestrians are not allowed to cross them; only cars race along them, without their drivers having time to perceive the microscale of the landscape. Along the Patras ring road we identified elements that can transform this non-place into an aesthetic place of knowledge: its construction revealed sections of the topography of ancient settlements, derelict buildings, everyday objects and other traces of a past life which remain fenced off and inaccessible. Our intention was to provoke a different experience for one walking and sojourning along the ring road, by involving drivers and pedestrians in a process of reading the various times of the landscape; by designing shells, shelves, itineraries, signs, projections, etc. This experience did not aim at discovering knowledge about antiquity, but rather at relating personal to collective memories; history to habitation. We designed “habitable archives”, spaces for temporary dwelling but also imaginary tours among objects of the living present and exhibits of the past. These were cylindrical prefabricated shelters, where archaeological finds, personal belongings and documents were kept and exhibited in built-in shelves and glass trapdoors. Travelers visiting the city, book lovers, lovers of antiquity, lovers in general or the persecuted could all seek refuge in this zone on the city limits in order to study, spend the night, dream or enjoy “archaeological fiction” films on the revolving door/screen. Thus they developed a personal relation with finds from other eras and other people, while at the same time experiencing a kind of “heterochrony” or detachment from the present time. Next to the road, on the slopes and among the ruins, we carved pathways in parallel to the national road. We intervened in the existing tunnels with pedestrian bridges and lockers where mementos and everyday objects of worship are kept. Along the road we placed signs warning of the existence of the in situ excavation finds.